Plac Piłsudskiego

Przykładem naszego podejścia do historycznego otoczenia jest około 20-letnia historia projektowania i studiowania przestrzeni placu Piłsudskiego w Warszawie, która rozpoczęła się wygranym w 1988 roku konkursem na regulację placu i hotel kongresowy. Nasze studia, miały między innymi za zadanie sprowokowanie dyskusji na temat sensu odbudowy tzw. Pałacu Saskiego i przyległych kamienic. Idea odbudowy jest podtrzymywana przez kolejne ekipy samorządowej władzy, które schlebiają sentymentalnym ( choć pozbawionymi realnych odniesień do przeszłości) nastrojom części mieszkańców miasta, typowym w epoce „cywilizacji obrazkowej”. Najbardziej zaskakującym, przejmującym i inspirującym obrazem nie była tu, naszym zdaniem, wizja pastiszu dawnej zabudowy, lecz widok odsłoniętych w trakcie badań archeologicznych ruin pałacowych piwnic zestawionych z górującym nad nimi pomnikiem – grobem. W naszych projektach proponowaliśmy wykorzystanie istniejących, naturalnych różnic wysokościowych terenu pozwalających na usytuowanie ogrodu wraz z Grobem Nieznanego Żołnierza na rodzaju bastionu, utworzonego w obrysie dawnego pałacu. Grób, będący reliktem, fragmentem zrujnowanej dziewiętnastowiecznej kolumnady – prześwitu łączącego plac z ogrodem, niezwykle ekspresyjnym „świadkiem morza ruin”, uzyskałby nową, podkreślającą jego symbolikę oprawę. Sam bastion zawierający fragmenty piwnic pałacowych pełnić mógłby funkcje publiczne. Transparentna częściowo posadzka – dach nad bastionem – pozwoliłaby odkrywać ślady dawnych budowli. Zamiast kamienic tworzących szczątkową pierzeję ulicy Królewskiej i ingerujących w przestrzeń ogrodu, zakładaliśmy zbudowanie niewielkiego obiektu, odsuniętego od linii ulicy, a więc budowli typowo parkowej. Obiekt taki nawiązujący do dawnego programu ogrodowego (teatr letni, kawiarnie, pijalnie wód) stanowiłby kontrapunkt dla kościoła Wizytek zamykającego perspektywę ulicy.